موقعیت جغرافیایی
ایران دارای پتانسیلهای غنی و قابلتوجهی در حوزههای مختلف است که این پتانسیلها در تمامی نقاط کشور به آسانی قابل رؤیت، بررسی و ارزیابی میباشند؛ اما در منطقهی شمال ایران و در قسمت جنوب شرقی دریای کاسپین، تالاب و شبه جزیره بینالمللی میانکاله قرار گرفته و به عنوان یکی از ذخیرهگاههای طبیعی زیستکره، علاوه بر ظرفیتهای طبیعی، توانمندی نهفته و پتانسیل عظیم گردشگری را با خود به همراه دارد.
این تالاب و مناطق اطراف آن، علاوه بر ظرفیتها و شاخصههای گردشگری و اقتصادی، دارای استعدادها و زیرساختهای بسیار قوی در حوزههایی نظیر کشاورزی، صنعت، معدن، ترابری، سلامت و حتی انرژی میباشند؛ موضوعی که این محدوده را تبدیل به منطقهای خاص، برجسته و حائز ارزشهای بنیادی اقتصادی و گردشگری کرده است؛ منطقهای که میتوان اذعان داشت از حیث شرایط طبیعی و راهبردی بسیار ناب و منحصر به فرد میباشد.
به لطف الطاف بیکران الهی و موقعیت ممتاز جغرافیایی و ظرفیتهای بینظیر منطقه شوان در شمال کشور که با مؤلفهی بینالمللی بودن (و برخورداری از ارزشهای بنیادی گردشگری مانند جنگل، دشت، ساحل، فراساحل و دریا) پدیدآورنده بوممرزی است که با ویژگیهایی شاخص میان چند بومسازگان و زیستبوم نظیر جنگلهای هیرکانی، دریای کاسپین و صحرای ترکمن قرار گرفته، و تنوع زیستی بالایی را درون خود جای داده است. این موضوع فرصتی تازه برای انجام کار فرهنگی، اقتصادی و سرمایهگذاری فراهم آورده که میتوان با تکیه بر پتانسیلها و شاخصههای منطقه، با ایجاد چرخههای تولید و عرضه محصولات آن به بازارهای داخلی و بینالمللی، بستری مناسب برای درآمدزایی و اشتغال به ارمغان آورد.
این منطقه علاوه بر دارا بودن موهبات طبیعی الهی، دارای ویژگیهای بهینه و متنوع زیرساختی نظیر خطوط طلایی ارتباطی هوایی، دریایی، جادهای و ریلی است که با آگاهی از موضوع سرمایهگذاری بخش خصوصی (به عنوان شرکتها و بخشهای مرتبط با این مجموعه) در طرحها و پروژههای کلان، در نزدیک به ۴۰ نقطه منطقه ویژه گردشگری شوان سرمایهگذاری شده است.
منطقه ویژه گردشگری شوان در محدوده جغرافیایی خود، از حدوداً غربیترین نقطه شهرستان بهشهر تا شرقیترین نقطه شهرستان کردکوی و شمالیترین نقطه شهرستان بندرترکمن، شامل ۳۶۰ هزار هکتار در ۵ شهرستان و ۳ استان (مازندران، گلستان، سمنان) ترسیم شده و با ظرفیتهای فراوان خود (نظیر بندر امیرآباد، تالاب و شبه جزیره میانکاله، جزیره آشوراده، بخش اعظمی از منطقه هزارجریب، جنگلهای هیرکانی و بسیاری منابع طبیعی و استراتژیک دیگر) توانسته بستر بسیار مناسبی را برای بهرهگیری از حداکثر ظرفیتهای موجود در بخش خصوصی فراهم آورد.
برخی از پتانسیلهای منطقه ویژه شوان
- وجود تالاب و شبهجزیره بینالمللی میانکاله (یکی از غنیترین ذخیرهگاههای طبیعی زیستکره)
- بهرهمندی از جنگلهای هیرکانی (با طول عمر و قدمتی نزدیک به پنجاه میلیون سال)
- قرارگیری در مسیر راهگذر (کریدور) بینالمللی شمال-جنوب
- قرارگیری در امتداد مسیر جاده ابریشم (پل ترانزیت شرق آسیا به غرب اروپا)
- وجود و بهرهمندی از خطوط طلایی ارتباطی بینالمللی (هوایی، دریایی، جادهای و ریلی)
- قرارگرفتن در حد فاصل دو منطقهی آزاد اینچهبرون و ویژه اقتصادی امیرآباد مازندران
- وجود بندر امیرآباد به عنوان بزرگترین بندر تجاری جمهوری اسلامی در دریای کاسپین
- ارتباط دریایی و زمینی مستقیم و غیرمستقیم با چند کشور منطقه و مقرهای تجاری آنها
اهداف منطقه ویژه شوان
طرح حاضر با عنایات ویژهی شهید آیتالله دکتر سید ابراهیم رئیسی در جلسه ۸۹۶ شورای عالی انقلاب فرهنگی و در جهت برآوردهسازی برخی از اهداف ذیل که به صورت کلی در مصوبه ذکر گردیدهاند، به مرحلهی آمادهسازی و تصویب رسیده است:
- ایجاد سکوی یکپارچه تجارت و صادرات کالاها و خدمات مرتبط با حوزه فناوریهای نرم، صنایع فرهنگی و خلاق
- ساماندهی تولید، عرضه و بازاریابی کالاها و خدمات این حوزه
- ایجاد و تثبیت اشتغال مرتبط با این حوزه
- تقویت و افزایش قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه و جهان